Déserts - Dwalen in tweevoud
door Leon Decock
In de desolate woestijn van Déserts klungelen twee deurwaarders zich een weg door een komisch brokkenparcours. Tot het lachen hen vergaat en iedereen het spoor bijster raakt.
Tegen een spectaculair Zuid-Marokkaans landschap ontplooit zich een wereld vol absurde interacties wanneer een olijk duo deurwaarders in hun afgedankte Renault stapt. De weg zijn ze in al hun gekibbel al lang kwijt, maar Mehdi (Fehd Benchemsi) en Hamid (Abdelhadi Talbi) schuimen onverminderd de pittoreske dorpen af, stuntelend van deur naar deur. Hun cijfers zijn slecht, ontslag hangt hen boven het hoofd als er niet snel meer schulden worden geïnd, alleen is niemand in staat tot betalen.
Hoewel het rurale bestaan in de woestijn mistroostig oogt, blijft Faouiz Bensaïdi er visuele humor in zien. Dirhams moeten van hand wisselen en zo niet vliegen geiten, tapijten, gunsten en diensten de kofferbak in. De situaties die uit de transacties voortvloeien leveren initieel gegniffel op, maar hervallen al snel in een opbod aan steeds absurdere overeenkomsten tussen het drieste duo en de wanbetalers. Mehdi en Hamid rijden zich vast in hun wanhoop en stuwen zo de film steeds verder vooruit, op zoek naar nieuwe gelegenheden voor een glimlach. Inbeslagnames bij weigerachtige families, malaise bij een groep dronken mannen of een donderpreek van een autoritaire bazin bij de bank, het resultaat is vaak voorspelbaar, soms ietwat geforceerd, maar blijft overeind tot een ingeving van de regisseur er anders over beslist.
Iets voorbij halfweg laat Bensaïdi zijn beproefde komische recept schieten en breken zijn plannen voor de film bruusk met de continuïteit van het narratief. In een bevreemdende scène aan een tankstation laat het komische paar zich overhalen om een ontsnapte crimineel te vervoeren tegen betaling. Het drietal rijdt vervolgens onder dreigende gitaartonen de nacht in, een totaal andere film tegemoet. Uit het duister dringt zich een koortsige wraakwestern op, geen deurwaarders meer te bespeuren. Alleen aan het stuur zit vanaf dan de op revanche beluste crimineel op zoek naar de hand van een mysterieuze vrouw.
De gekunstelde zijsprong zaait verwarring zonder er verder iets mee te doen, een opeenvolging confrontaties doet duizelen, maar het blijft bovenal gissen waar het tweetal en bijgevolg de initiële film heen is. In zijn stuurloosheid verlekkert de film zich dan maar op zijn dankbare decor, klinisch symmetrische beelden met mannen in achtervolging te paard slepen aan. De westernverhaallijn draaft monotoon voort richting een einde dat zich reeds van in de verte aankondigt.
De disoriëntatie is uiteindelijk compleet wanneer het tweetal deurwaarders weer opduikt dwalend door het landschap. Hun auto zijn ze kwijt en waarheen weten ze evenmin. Verweesd en verward blijven ze wachtend achter in de leegte, als kijker kunnen we niet anders dan hetzelfde voelen.